Odeszła Maria Bętkowsk

Po ciężkiej chorobie, nad ranem 9 listopada 2011 r., odeszła od nas Maria Będkowska, wieloletnia Prezes Oddziału Związku Podhalan w Kościelisku, pierwsza Dyrektorka Gminnego Ośrodka Kultury Regionalnej Kościelisko. Dusza Domu Ludowego w Kościelisku, animatorka i propagatorka kultury i sztuki góralskiej wsi, osoba wybitnie zasłużona dla kultury Podhala i Gminy Kościelisko.

Zainicjowała, nadzorowała i prowadziła remont zrujnowanego budynku Domu Ludowego, siedziby Związku Podhalan w Kościelisku, który po odbudowie, w 2000 roku, stał się gniazdem inicjatyw z dziedziny kultury i sztuki góralskiej. Będąc prezeską zarządu i prowadząc biuro kościeliskiego oddziału Związku Podhalan, ożywiała Dom Ludowy imprezami, występami zespołów muzycznych i tanecznych, wystawami dzieł twórców tego regionu, ale także pokazywała sztukę miejską". Wymyśliła, opracowała i prowadziła, wraz ze swoją siostrą, Małgorzatą Karpiel, imprezy, spektakle, spotkania i posiady z artystami, poetami, sportowcami, które weszły na stałe do kalendarza wydarzeń kulturalnych gminy Kościelisko i są w części do dziś realizowane przez Jej następców.

Dzięki zrozumieniu nowoczesnych mediów przekazu, już w 2000 roku zaakceptowała zrealizowanie tej tutaj internetowej witryny informacji turystycznej Związku Podhalan, która finansowana początkowo przez prywatnego, zagranicznego, sponsora działa do dziś i stała się obszernym archiwum wydarzeń kulturalnych w gminie.
Była współinicjatorką powstania w 2002 roku i pierwszą dyrektorką Gminnego Ośrodka Kultury Regionalnej w Kościelisku, który wówczas miał swoje dwie filie: w Witowie i w Dzianiszu. Zorganizowała punkty informacji turystycznej w Kościelisku i w filiach oraz sprzedaż map, widokówek, kaset i płyt cd z muzyką góralską, a przede wszystkim książek z dziedziny turystyki, ale także niskonakładowych tomików poezji i prozy góralskich twórców.
Skutecznie opracowywała projekty o dofinansowanie z funduszy europejskich wystaw, imprez oraz wielu wydawnictw promujących wsie gminy Kościelisko we wszystkich aspektach - krajobrazowych, turystycznych, kulturalnych.

Organizowane i prowadzone przez Nią imprezy przyciągały kilka razy w tygodniu rzesze widzów i słuchaczy tak miejscowych, jak i przyjezdnych z odległych miast specjalnie na te wydarzenia. Na scenie Domu Ludowego występowali artyści miejscowi oraz zaproszone zespoły i soliści z innych regionów Polski, Słowacji, a nawet Hiszpanii. Występowali także artyści spoza kręgu góralszczyzny, ale uczuciowo z nią związani, jak na przykład znany muzyk jazzowy Vitold Rek. W sali Domu Ludowego wystawiali swoje prace artyści z Krakowa i Warszawy. Tutaj organizowała kiermasze sztuki ludowej w intencji pomocy potrzebującym z terenu Podhala.
W Ludówce miały swoje miejsce ćwiczeń i prób młodzieżowe zespoły muzyczne i taneczne, odbywały się tu lekcje muzyki góralskiej. Działał teatrzyk dziecięcy, pozwalający ujawnić talenty aktorskie i plastyczne dzieci, odnoszący sukcesy w konkursach na miejskich scenach.
W czerwcu 2004 roku, jako jedyna w Polsce, zorganizowała obchody 70 rocznicy śmierci polskiej noblistki Marii Skłodowskiej-Curie. Poprowadziła grupę artystów ze wsi kościeliskich do Plateau d'Assy, uzdrowiskowej miejscowości w Sabaudii pod Mont Blanc w Alpach francuskich, gdzie nasza uczona zmarła, aby tam, przed zagraniczną publicznością promować tę postać związaną także z Kościeliskiem, jak i zaprezentować folklor polskich górali.
Pozyskała do pracy w Gminnym Ośrodku Kultury Regionalnej kilka młodych, bardzo zdolnych osób, które wyszkoliły się, nabrały doświadczenia i dziś są cenionymi pracownikami w dziedzinie kultury i promocji wsi.
Była zawsze otwarta na ciekawe pomysły i inicjatywy, znajdowała zawsze czas na ich przedyskutowanie i zrozumienie. Nie ograniczała nigdy swojego czasu pracy. Dom Ludowy był stale czynny - od rana po późnej nocy.
Jej działalność tylko w dziedzinie kultury i sztuki jest nie do przecenienia i pozostanie na zawsze w naszej pamięci.
WSm.

Maria Bętkowska, z domu Karpiel, była znaną animatorką kultury, Urodzona 15 września 1951 w Kościelisku; córka Władysława i Janiny z domu Karpiel.
W 1971 roku ukończyła Zasadniczą Szkołę Budowlaną i Technikum Budowlane w Zakopanem, w latach 1973-1978 odbyła studia zaoczne na Politechnice Krakowskiej, a w latach 1983-1986 studia w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Była inżynierem budownictwa i dyplomowanym cieślą.
W latach 1973-1976 pracowała jako technik budowlany i kierownik przygotowania produkcji w Zakładach Remontowo-Budowlanych w Szopienicach; jako inspektor nadzoru budowlanego w Funduszu Wczasów Pracowniczych w Zakopanem (1978-1980), jako inspektor drogowy w Urzędzie Miasta Zakopane (1980-1981), w sekretariacie Niezależnego Samorządnego Związku Rolników Indywidualnych „Solidarność” w Zakopanem oraz w sekretariacie Zarządu Głównego NSZ RI „Solidarność” w Nowym Targu w latach 1981-1982. Była nauczycielką religii przy parafii Miłosierdzia Bożego na Chramcówkach w Zakopanem (1982-1985), kierownikiem biura Zarządu Związku Podhalan w Zakopanem (1983-1999), pracownikiem administracyjnym Oddziału Związku Podhalan w Kościelisku i dyrektorem Gminnego Ośrodka Kultury Regionalnej (2002-2007).
Jako członek Niezależnego Samorządnego Związku Rolników Indywidualnych „Solidarność Wiejska” brała aktywny udział w zakładaniu kół na terenie dawnego powiatu nowotarskiego (ok. 106 kół), uczestniczyła w delegacji NSZ RI „S” na zaproszenie Izby Rolniczej Parlamentu Styrii w 1981 r.
Działała w Komisji Bratniej Pomocy (1986) – była założycielką i organizatorką dystrybucji darów na terenie Podhala, jako owoc współpracy z drukarzami z Francji: Jakubem i Andreą Kayser, założycielami fundacji Le sourire de Marie (Uśmiech Maryi), która od 1982 roku niosła pomoc ubogim rodzinom z Podhala, wspomagała budowy i remonty licznych kościołów m.in. w Zakopanem. Dzieło charytatywne fundacji rozprzestrzeniło się później na teren całej Polski i dalej na inne kraje.
W latach 1987-1991, w ramach współpracy Związku Podhalan ze Związkiem Rolników Austriackich Okręgu Styria współorganizowała wymianę polsko-austriacką poprzez szkolenia dla rolników z Podhala, sprowadzanie maszyn rolniczych, nasion i organizację praktyk.
Była członkiem Związku Podhalan, od 1980 członkiem Zarządu Oddziału w Kościelisku, a w latach 1988-2002 pełniła funkcję prezesa Oddziału. Była najgorętszym orędownikiem i współorganizatorem remontu kapitalnego Domu Ludowego w Kościelisku, społecznym inspektorem nadzoru i niestrudzonym bojownikiem o środki na jego wykonanie, a po otwarciu Domu w 2000 roku organizatorem wielu imprez kulturalnych.
W 28 kwietnia 2009 roku została wyróżniona nagrodą za całokształt działalności w zakresie upowszechniania, ochrony i rozwoju kultury w Gminie Kościelisko.
na podstawie: Podhalanie. Słownik biograficzny

Grób Marii Bętkowskiej
na cmentarzu parafialnym w Kościelisku

Powrót